Tajemnicze ekoznaki

Często na produktach widzimy tajemnicze grafiki. Są to tzw. ekoznaki. Producenci umieszczają je tam, aby przekazać nam garść cennych informacji o swoim wyrobie. Ale czy wiemy co one tak naprawdę oznaczają? Dla przypomnienia i uzupełnienia wiedzy oto najpopularniejsze ekoznaki wraz z opisem:

Dolphin safe – powyższy znak wprowadzono w 1990 roku. Jest to amerykańskie oznakowanie, przyznawane przez Earth Island Institute, które mówi o tym, że połów tuńczyka odbywał się w sposób bezpieczny dla delfinów (przykładowo nie używano sieci dryfujących).

Rolnictwo ekologiczne - znak przyznawany ekologicznym gospodarstwom. Liczy się przyjazna środowisku produkcja. Powinna ona przebiegać zgodnie z unijnymi rozporządzeniami i pod nadzorem jednostek certyfikujących. Produkt oznaczony tym znakiem musi składać się ze składników, spośród których co najmniej 95% kwalifikuje się jako ekologiczne (wg unijnych kryteriów). Produkty oznaczone tym znakiem pochodzą bezpośrednio od producenta lub są sprzedawane w zamkniętym i zabezpieczonym opakowaniu. Na etykiecie musi również znajdować się:

– nr identyfikacyjny upoważnionej jednostki certyfikującej, który powinien znaleźć się w polu wizualnym unijnego logo produkcji ekologicznej,

– nazwa i adres producenta, przetwórcy lub sprzedawcy – miejsce pochodzenia powinno być umieszczone bezpośrednio poniżej numeru identyfikacyjnego. Miejsce w którym wyprodukowano ekologiczne surowce rolne, wchodzące w skład produktu, należy wskazać w następujący sposób:

„Rolnictwo UE”, jeśli surowiec rolny pochodzi z terenu UE; „Rolnictwo spoza UE”, jeśli surowiec rolny pochodzi z krajów trzecich; „Rolnictwo UE/spoza UE”, jeśli część surowców pochodzi z terenu UE, a część z krajów trzecich.

 

Ekoland - najbardziej rozpoznawalny na rynku krajowym, występuje na produktach żywnościowych pochodzących z gospodarstw ekologicznych, przyznawany przez Polskie Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi. Nadawany wyrobom pochodzącym z gospodarstw przyjaznych środowisku i których cały cykl produkcyjny był bezpieczny dla środowiska, beż użycia nawozów mineralnych, z ekonomicznym wykorzystaniem zasobów naturalnych. Producenci, przetwórcy oraz handlowcy chcący oznaczać tym znakiem swoje wyroby muszą uzyskać certyfikat nadany przez uprawnioną jednostkę i jednocześnie będący członkami „Ekolandu”.

 

Bio-Siegel - niemiecki certyfikat ekologicznego rolnictwa. Umieszczany jest na produktach pochodzących z kontrolowanej produkcji ekologicznej prowadzonej zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej.

 

ZCRE - występuje na produktach żywnościowych wytworzonych w produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spożywczego, które prowadzone są zgodnie z europejskimi normami ekologicznymi, czyli bez użycia chemicznych środków ochrony roślin oraz nawozów syntetycznych. Nadawany jest przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.

 

KRAV - szwedzki znak żywności ekologicznej, oznaczający, że dany artykuł pochodzi z gospodarstwa ekologicznego, w którym nie stosuje się sztucznych nawozów i chemicznych środków ochrony roślin. Przyznawany jest przez Związek Plantatorów Upraw Ekologicznych.

 

Znak MSC - znak przyznaje organizacja MSC – Marine Stewardship Council. Mogą otrzymać go produkty które spełniają zasady zrównoważonego rybołówstwa. Spożywając je wiesz, że jego powstanie nie przyczyniło się do degradacji środowiska. Ryby muszą być poławiane tak, aby nie zagrażało to ich populacji, ani też populacji żadnego innego gatunku. Powinna zostać zachowana produktywność i różnorodność ekosystemu, w którym prowadzi się połowy. Ponadto muszą być respektowana wszystkie standardy prawne rybołówstwa – lokalne, narodowe i międzynarodowe.

 

Zielone Płuca Polski - informuje, że żywność pochodzi z obszaru Zielone Płuca Polski oraz wyprodukowana jest w warunkach nie oddziaływujących ujemnie na środowisko przyrodnicze. Występuje też na artykułach przemysłowych, budowlanych, itp. Właścicielem znaku jest Fundacja Zielone Płuca Polski.

 

V dla Wegetarian i Wegan - znak przyznawany od 2011 roku przez Fundację Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt – Viva! Symbol ekologiczny mogą zdobyć produkty, które są w 100 proc. roślinne i nie zawierają żadnych składników pochodzenia zwierzęcego (w tym z uboju) i nie są testowane na zwierzętach na żadnym etapie produkcji. Etykietą ekologiczną V dla Wegetarian i Wegan mogą zostać oznaczone produkty spożywcze, kosmetyki, środki czystości i usługi.

 

W Trosce o Naturę - znak systemu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Certyfikat W Trosce o Naturę jest potwierdzeniem udziału w programie o tej samej nazwie i świadczy współpracy z organizacją odzysku Polski System Recyklingu SA.

 

Fairtrade - międzynarodowy znak nadawany przez Fairtrade International (FLO), producentom przestrzegającym standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy, czyli tym, którzy spełniają kryteria takie jak: równe traktowanie kobiet i mężczyzn, sprawiedliwe płace, uczciwe ceny za produkty, określone standardy ekologiczne. Certyfikacja tym znakiem obejmuje takie produkty jak: banany, cukier, herbatę, kakao, kawę, miód, owoce suszone, owoce i warzywa świeże, soki, orzechy/ziarna oleiste, przyprawy, ryż, wino, kwiaty cięte, rośliny ozdobne oraz piłki sportowe.

 

EMAS - logo EMAS oznacza spełnienie przez firmę lub instytucję najwyższych standardów w zakresie ochrony środowiska. Jest to potwierdzenie uczestnictwa w unijnym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) – prestiżowym gronie organizacji, prowadzących swoją działalność zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Logo EMAS nie występuje na produktach ani opakowaniach. Może pojawiać się na materiałach informacyjnych i reklamowych. Uprawnienie  do używania logo EMAS w Polsce nadaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska.

 

Demeter - oznaczane są nim naturalne kosmetyki (ale również żywność i wyroby z wełny i bawełny) pochodzące z upraw biologiczno-dynamicznych czyli powstałe bez użycia nawozów sztucznych, chemicznych środków ochrony roślin. Oznaczenie nadawane jest przez Stowarzyszenie Demeter (Niemcy).

 

EcoGarantie - znak znajduje się na środkach do prania, środkach czystości oraz środkach do pielęgnacji do ciała, których proces produkcji jest ekologiczny i bezpieczny oraz zapewnia równowagę między ludźmi, roślinnością i zwierzętami z zachowaniem kryteriów jakościowych i ekonomicznych. Certyfikat przyznawany jest gdy dany produkt zgodny jest z wymogami belgijskiego instytutu certyfikującego PROBILA UNITRAB.

 

Nie testowane na zwierzętach - najczęściej spotykany na kosmetykach. Wskazuje, że w fazie testów laboratoryjnych dany produkt ani jego żaden składnik nie był testowany na zwierzętach. Takie towary mogą być również oznakowane napisami Not Tested on Animals (nie testowane na zwierzętach) czy Animal Friendly (przyjazne zwierzętom) oraz literami BWC – Beauty Without Cruelty (piękno bez okrucieństwa).

 

BDIH - symbol widnieje na kosmetykach i oznacza, że do ich produkcji wykorzystano wyłącznie naturalne surowce (ekstrakty ziołowe, oleje roślinne, olejki eteryczne i substancje zapachowe pochodzące z kontrolowanych upraw ekologicznych lub dzikich zbiorów). Znak BDIH widoczny na opakowaniu kosmetyku jest gwarancją kontrolowanego, naturalnie czystego produktu.

 

Eco control - symbol umieszczany jest na środkach czystości i środkach do prania. Stanowi gwarancję, że podczas produkcji nie stosowano enzymów, środków petrochemicznych ani też częściowo petrochemicznych środków powierzchniowo czynnych, nie używano jakichkolwiek petrochemicznych ani też częściowo  petrochemicznych konserwantów, wykorzystano czyste oleje roślinne z kontrolowanych upraw ekologicznych, zastosowano czyste oleje eteryczne, pochodzące w około 85-90% z kontrolowanych upraw ekologicznych.

Bezpieczny dla ozonu/Ozone friendly/CFC Free/Ozon Freundlich - oznacza, że wyrób nie zawiera związków chloro – fluoro – carrbon (CFC), zwanych freonami niszczących powłokę ozonową. Symbolu nie przyznają organizacje certyfikujące, jednak firmy go używające mogą zostać skontrolowane przez organizacje konsumenckie. Znaleźć go można na dezodorantach i lodówkach.

 

Carbon Reduction Label (CRL) - znak który można znaleźć na takich produktach jak: żywność, produkty leśne, wyroby włókiennicze i usługi turystyczne. Od powstania w 2007 roku przyznano 32 certyfikaty ekologiczne tego typu. Symbol ekologiczny CRL oznacza, że przy produkcji szczególnie zadbano o redukcję emisji dwutlenku węgla (redukcja emisji gazów cieplarnianych).

 

Zielony punkt - jeden z najczęściej stosowanych znaków na świecie. Oznacza, że za dane opakowanie wniesiony został wkład na rzecz krajowej organizacji odzysku opakowań, utworzonej zgodnie z zasadami określonymi w Europejskiej Dyrektywie Nr 94/62 i obowiązującymi w danym kraju przepisami prawa (w Polsce jest to Rekopol). Występuje na butelkach, puszkach, kartonach itp. Znak nie określa jakości ekologicznej produktu. Przedsiębiorca wprowadzający produkt na rynek musi natomiast zapewnić zebranie i przetworzenie określonego procentu zużytych do produkcji opakowań.

 

Nadaje się do recyclingu - takie oznaczenie spotyka się na opakowaniach, które podlegają ponownemu wykorzystaniu. Umieszcza się je na opakowaniach z tworzyw sztucznych bądź aluminium. Cyfra i napis, które towarzyszyć mogą symbolowi oznaczają nazwę surowca użytego do produkcji opakowania.

 

Znak Aluminium – znak przeznaczony dla opakowań lub produktów, które są wykonane z aluminium i nadają się do recyklingu. Taki symbol ekologiczny można znaleźć na puszkach po napojach, konserwach i na folii spożywczej.

 

Dbaj o czystość - znak ma nam przypomnieć aby nie zaśmiecać środowiska naturalnego i aby dany produkt wrzucić do kosza. Znaleźć go można często na opakowaniach obok symbolu recyklingu.

 

Wyrzucaj osobno – znak przeznaczony dla opakowań, które składają się z wielu materiałów. Symbol ekologiczny wskazuje, iż poszczególne elementy opakowania należy rozdzielić i wyrzucić do różnych pojemników na odpady

 

Selektywna zbiórka urządzeń elektrycznych i elektronicznych – znak przeznaczony dla sprzętów elektronicznych i elektrycznych, który informuje o zakazie wyrzucania elektro-odpadów do zwykłego pojemnika. Symbol ekologiczny można spotkać na pralkach, zmywarkach, chłodziarko-zamrażarkach, urządzeniach klimatyzacyjnych, mikrofalówkach, odkurzaczach, żelazkach, tosterach, świetlówkach kompaktowych itp.

 

Do ponownego wykorzystania - symbol spotykany na opakowaniach, nadających się do ponownego zastosowania co najmniej drugi raz przez co nie staje się on odpadem. Występuje na beczkach, pudełkach, kanistrach, butelkach i szklanych pojemnikach.

 

Opakowanie biodegradowalne - symbol widnieje na opakowaniach, które ulegają biodegradacji podczas kompostowania nie uwalniają substancji szkodliwych dla środowiska – może być kompostowany ze zwykłymi odpadami organicznymi. Nadaje go Niemiecki Instytut Standaryzacji.

 

Stokrotka - występuje na produktach wytwarzanych na terenie Unii Europejskiej, spełniających najostrzejsze wymogi ochrony środowiska i których sposób wytwarzania można w istotny sposób zmodyfikować z korzyścią dla środowiska. Stokrotka występuje na 24 grupach produktów, można ją znaleźć na żarówkach, telewizorach, pralkach, komputerach osobistych, zmywarkach do naczyń, detergentach do zmywarki, farbach i lakierach, środkach czyszczących. Nie występuje na lekarstwach, żywności i napojach.

 

Znak ekologiczny Eko - oficjalny znak ekologiczny w Polsce,przyznawany od 1998 roku przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. Nadawany wyrobom i usługom zarówno krajowym jak i zagranicznym, bezpiecznym dla środowiska w trakcie całego cyklu życia produktu, spełniających spełniające kryteria ochrony środowiska, zdrowia i ekonomicznie wykorzystujące zasoby naturalne. Oznaczenie można znaleźć na: kosmetykach, zabawkach, artykułach piśmienniczych, papierze opakowaniowym, zadrukowanych wyrobach papierniczych.

 

Łabędź - oznaczane nim są produkty ekologiczne pochodzące z krajów skandynawskich, których proces wytwarzania jest przyjazny zarówno środowisku i jego nabywcom. Symbol występuje na m.in.: wyrobach drewnianych, papierniczych, sprzęcie AGD, systemach grzewczych i zaopatrzenia w wodę. Proces przyznawania tego symbolu uznawany jest za jeden z najlepszych na świecie.

 

Energy Star - umieszczany na energooszczędnych produktach RTV i AGD, nadawany w ramach programu prowadzonego przez Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska oraz Amerykański Departament Energii.

 

TCO Development - znak umieszczany na sprzęcie komputerowym (komputerach, monitorach, klawiaturach, drukarkach, etc.). Informuje, że poza niskim zużyciem energii dany produkt jest bezpieczny dla środowiska oraz dla jego użytkownika.

 

Błękitny anioł - najstarsze oznaczenie ekologiczne w Europie (od 1977 roku). Znajdziemy go na wielu rozmaitego rodzaju produktach pochodzenia niemieckiego. Oznaczane są nim produkty o zdecydowanie lepszej charakterystyce środowiskowej od innych artykułów z tej samej grupy towarowej. Występuje m.in. urządzeniach biurowych, urządzeniach gospodarstwa domowego, RTV, bateriach, na papierze, detergentach.

 

Certyfikat FSC (Forest Stewardship Council) – informuje, że drewno, z którego zrobiony jest dany produkt, nie pochodzi z miejsc gdzie prowadzona jest rabunkowa gospodarka leśna lecz z obszarów leśnych zarządzanych ekologicznymi zasadami (chroniących kluczowe siedliska zwierząt, lasów terenów podmokłych i lasów pierwotnych).

 

PEFC - symbol jest gwarancją, że dany produkt, całość lub część surowca użytego do jego produkcji pochodzi z lasów posiadających certyfikat PEFC – organizacji pozarządowej wspierającej zrównoważoną gospodarkę leśną.

 

Rainforest Alliance Certified - znajduje się na wyrobach z drewna i produktach spożywczych, pochodzących z upraw prowadzonych zgonie ze standardami SAN (Sustainable Agriculture Network). Konsument kupując produkt z tym symbolem ma pewność, że powstał on w sposób nieszkodliwy dla lokalnego ekosystemu tzn. w procesie produkcyjnym nie zniszczono lasów, nie zanieczyszczono wód, a osoby zatrudnione do jego produkcji otrzymały godziwe wynagrodzenie.

 

Wyrób zgodny z normami EU - symbol stanowi deklarację producenta, że jego wyrób spełnia wszystkie mające do niego zastosowanie normy Unii Europejskiej. Znak jest obowiązkowy, o ile dyrektywy nie przewidują inaczej, i musi znaleźć się na produkcie przed wprowadzeniem go na rynek. Spotyka się go głównie na wyrobach z importu, głównie zabawkach. Często mylony jest z bardzo podobnym chińskim oznaczeniem „China Export”.

 

ŁN

 

Źródło: ekoszyk.mos.gov.pl; ekologia.pl