35 lat samorządu – 35 lat budowania wspólnoty

W 2025 roku mija dokładnie 35 lat od przełomowego momentu w historii Polski – odrodzenia samorządu terytorialnego. Dzień 27 maja 1990 roku, kiedy odbyły się pierwsze w pełni demokratyczne wybory do rad gmin i miast po czasach PRL, zapisał się na trwałe w kalendarzu naszej państwowości jako symbol oddania realnej władzy w ręce obywateli. To wtedy zaczęła się nowa epoka – czas samorządności, współodpowiedzialności i lokalnego rozwoju.

Dziś, po 35 latach, możemy z pełnym przekonaniem powiedzieć, że był to jeden z najważniejszych i najbardziej udanych filarów polskiej transformacji ustrojowej. Dzięki tej decyzji Polacy – również mieszkańcy Gminy Malanów – odzyskali możliwość współdecydowania o swoim najbliższym otoczeniu.

Fundamenty samorządności

Kamieniem węgielnym odbudowy lokalnych wspólnot była uchwalona 8 marca 1990 roku ustawa o samorządzie terytorialnym. Zainicjowana przez Senat i przyjęta przez Sejm, ustawa radykalnie zmieniła sposób zarządzania państwem, przekazując znaczną część kompetencji i odpowiedzialności gminom. To wtedy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci – będący najbliżej ludzi – zyskali realny wpływ na lokalne sprawy, bo samorząd to codzienność – chodnik przed domem, szkoła czy przedszkole dla dziecka, dostęp do wody, miejsca pracy, bezpieczeństwo i jakość życia.

Polacy wybierają lokalnie

Ważnym krokiem było wprowadzenie w 2002 roku bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów. Od tej pory to mieszkańcy, a nie wyłącznie rady, decydują, kto stanie na czele lokalnego samorządu. . Kolejne reformy przynosiły dalsze usprawnienia: wydłużenie kadencji do 5 lat, wprowadzenie raportów o stanie gminy, obowiązek transmisji sesji rady, czy publiczne udostępnianie wyników głosowań. Wszystko to w trosce o jawność i uczestnictwo obywateli w życiu publicznym.

Unia Europejska i Fundusz Sołecki – koła zamachowe rozwoju

Wielki impuls dla polskich gmin przyniosło wejście Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku. Dostęp do funduszy unijnych umożliwił realizację inwestycji, o jakich wcześniej można było tylko marzyć. Rozbudowa dróg, modernizacja szkół, budowa świetlic, oczyszczalni ścieków, placów zabaw, ośrodków zdrowia czy obiektów sportowych – to tylko wycinek przedsięwzięć możliwych dzięki funduszom UE. W 2009 roku pojawił się kolejny instrument – Fundusz Sołecki. Choć o mniejszym zasięgu, dał mieszkańcom sołectw możliwość bezpośredniego decydowania o lokalnych potrzebach.

Malanów – 35 lat zmian

Dla Gminy Malanów te 35 lat to historia dziewięciu kadencji włodarzy, radnych i sołtysów, którzy – często w trudnych warunkach – podejmowali decyzje mające wpływ na losy tysięcy mieszkańców. Pierwszym wójtem został Stanisław Bugaj. Kolejni to Bogumił Stawicki, Gerard Krzeszewski, Sławomir Prentczyński, a obecnie funkcję wójta od 2018 roku pełni Ireneusz Augustyniak.

Na początku lat 90-tych samorząd Malanowa borykał się z poważnymi problemami: niedoinwestowaniem, brakami w infrastrukturze drogowej, wodociągowej i kanalizacyjnej. Wieloletnie zaniedbania wymagały determinacji i wizji. Mimo trudności – dzięki pracy wójtów, radnych, sołtysów, społeczników i przedsiębiorców – Malanów przeszedł niesamowitą metamorfozę.

Dziś na miejscu dawnych łąk i pól stoją osiedla, funkcjonują zakłady pracy, rozwija się drobna przedsiębiorczość, działa infrastruktura sportowa, edukacyjna i kulturalna. Gmina Malanów – jak wiele innych w Polsce – jest przykładem sukcesu idei samorządu.

Wspólnota, która buduje

Przez 35 lat Gmina Malanów budowała swoją tożsamość, swoją „małą Ojczyznę”. Dzięki codziennej pracy setek ludzi – radnych, urzędników, sołtysów, społeczników i mieszkańców – możliwy był rozwój oparty na wartościach wspólnoty, odpowiedzialności i dialogu.

Dziś trudno wyobrazić sobie życie bez samorządu. To właśnie on jest gwarantem demokracji w praktyce – tej najbliższej ludziom. Z tej okazji warto pochylić głowę z szacunkiem dla wszystkich, którzy przez minione 35 lat dokładali swoją cegiełkę do budowy dzisiejszego Malanowa. Wielu z nich nie ma już wśród nas, ale pozostał ślad ich pracy – w postaci dróg, chodników, szkół, wodociągów, inwestycji i wspomnień.

Przeszłość i przyszłość

Obchody 35-lecia samorządu terytorialnego to nie tylko okazja do refleksji, ale też do spojrzenia w przyszłość. Wyzwaniem są zmiany demograficzne, cyfryzacja, nowe potrzeby mieszkańców i zmieniające się realia gospodarcze. Ale jedno pozostaje niezmienne – to ludzie, ich zaangażowanie i odpowiedzialność będą siłą samorządu.

Bo jak mówił prof. Regulski: „Państwo powinno zająć się tym, czym musi, tym, czym nie musi – lepiej zajmie się obywatel.”

Uroczysta sesja Rad Gmin Powiatu Tureckiego

W ramach obchodów 35-lecia samorządu terytorialnego przedstawiciele Gminy Malanów wzięli udział w uroczystej sesji Rad Gmin Powiatu Tureckiego, która odbyła się 22 maja w Hali Widowiskowo-Sportowej w Turku. Wydarzenie zgromadziło samorządowców, parlamentarzystów oraz osoby, które przez dekady współtworzyły lokalne wspólnoty. Podczas sesji nie zabrakło również wspomnień, refleksji nad dorobkiem samorządu oraz rozmów o jego przyszłości.

Szczególnym punktem programu był panel dyskusyjny z udziałem osób, które miały bezpośredni wpływ na rozwój samorządności – zarówno w wymiarze lokalnym, jak i ogólnokrajowym. Uczestnicy rozmawiali o wartościach, jakie niesie ze sobą samorząd, wyzwaniach stojących przed gminami oraz znaczeniu aktywnego udziału mieszkańców w życiu lokalnym.

Uroczystość zakończyło symboliczne przyjęcie uchwały okolicznościowej – wyrazu uznania dla pracy pokoleń samorządowców oraz potwierdzenia dalszego zaangażowania w rozwój wspólnot lokalnych. Była to nie tylko okazja do świętowania, ale również do podkreślenia roli, jaką samorząd pełni w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i wzmacnianiu więzi lokalnych.

Z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego, składamy serdeczne podziękowania obecnym i byłym pracownikom samorządowym, radnym, sołtysom, członkom rad sołeckich oraz Wszystkim innym osobom zaangażowanym w rozwój naszej społeczności lokalnej.

Dziękujemy za Waszą aktywność, odpowiedzialność i determinację, które są siłą napędową dla rozwoju naszej gminy.

Niech Wasza praca przynosi satysfakcję, a podejmowane decyzje owocują pozytywnymi zmianami dla całej naszej społeczności

A jak zmienił się Malanów?
Zobaczmy.

DM